Miras hukuku, kişinin ölümünden sonra malvarlığının kimlere ve hangi oranlarla intikal edeceğini, mirasçıların haklarını ve ölüme bağlı tasarrufların (vasiyetname–miras sözleşmesi) geçerlilik şartlarını düzenler. Akçam Hukuk olarak, hem aile içi uzlaşıyı önceleyen bir yaklaşım hem de gerektiğinde etkili dava stratejileri ile süreçlerinizi uçtan uca yönetiyoruz.
Miras Hukukunun Ana Başlıkları
- Mirasbırakan (muris): Ölümü üzerine malvarlığı mirasçılarına geçen kişi.
- Mirasçı: Yasal (kan hısımları ve sağ kalan eş) veya atanmış (vasiyetle belirlenen) miras hakkı sahibi.
- Tereke: Mirasbırakanın tüm malvarlığı ve borçlarının bütünü (aktif–pasif toplamı).
- Mirasçılık belgesi (veraset ilamı): Mirasçıların paylarını gösteren resmi belge; Sulh Hukuk Mahkemesi veya noter verir.
Kanuni Mirasçılar ve Zümre Sistemi
Türk Medeni Kanunu’nda mirasçılık zümrelere göre belirlenir; sağ kalan eş her durumda pay alır.
- 1. Zümre: Altsoy (çocuklar, torunlar). Eş varsa genelde 1/4 – altsoy 3/4 pay alır.
- 2. Zümre: Ana–baba ve altsoyları (kardeşler). Eş varsa çoğunlukla 1/2 pay alır.
- 3. Zümre: Büyük anne–büyük babalar ve altsoyları. Eş varsa genellikle 3/4 pay eşindir.
- Devlet: Hiç mirasçı yoksa miras devlete geçer.
Saklı Pay ve Tenkis
Kanun, altsoy, ana–baba ve sağ kalan eş için belirli oranlarda saklı pay öngörür. Mirasbırakan, vasiyet veya bağışlarla bu oranları zedelemişse, mirasçılar tenkis davası açarak saklı paylarını tamamlatabilir. 2007 değişikliğiyle ana–baba için saklı pay kaldırılmış; altsoy ve eş yönünden koruma sürmüştür.
- Altsoy: Yasal miras payının yarısı saklı paydır.
- Sağ kalan eş: Altsoy veya ana–baba ile birlikteyse yasal payının tamamı; diğer hâllerde 3/4’ü saklı paydır (özet yaklaşım).
Ölüme Bağlı Tasarruflar: Vasiyetname ve Miras Sözleşmesi
- Vasiyetname: Resmî, el yazılı veya sözlü şekilde yapılabilir; şekil şartları kritik önemdedir.
- Miras sözleşmesi: Noterde iki taraflı düzenlenir; miras planlamasında bağlayıcı ve güçlü bir araçtır.
- Geçersizlik, iptal ve tenkis iddiaları için süreler ve ispat şartları titizlikle takip edilmelidir.
Müvekkillerimize Neler Sunuyoruz?
Tereke ve İşlemler
- Veraset ilamı temini ve intikal işlemleri
- Terekenin tespiti, yönetimi ve alacak–borç ayrımı
- Mirasın reddi, kabulü ve paylaşım sözleşmeleri
Davalar
- Tenkis, iptal ve saklı payın korunması davaları
- Mirasta iade, muris muvazaası (muvazaa ile satış) davaları
- Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) ve tasfiye
Planlama ve Önleyici Hukuk
- Vasiyetname ve miras sözleşmesi hazırlanması
- Aile şirketlerinde miras & pay devri planları
- Gayrimenkul ve şirket hisselerinde kuşaklar arası devir kurguları
Özel Konular
- Yurtdışı miras bağlantıları ve uluslararası veraset
- Engelli mirasçı–vesayet süreçleri ve temsil
- Mal rejimi–miras kesişiminde alacak/katılma davaları